- تاریخ انتشار: 1402/01/31
- زمان مطالعه: 18دقیقه
اعتبار نتایج یک پژوهش به اعتبار داده های دریافت شده ارتباط پیدا می‌کند. محققان این را درک می کنند، بنابراین کسانی که پرسشنامه را انجام می دهند تلاش می کنند تا دقیق ترین نتایج را به دست آورند. این بدان معناست که داده های نظرسنجی باید روایی (Validity) و پایایی (Reliability) داشته باشند. اما آیا این دو اصطلاح یکسان نیستند؟ در حالی که اغلب به جای یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرند، روایی و پایایی دو چیز متفاوت هستند. در این وبلاگ، هر کدام را بررسی می کنیم تا بتوانید پرسشنامه‌هایی ایجاد کنید که هر دو این مولفه‌ها را داشته باشند.
تفاوت بین روایی و پایایی:
در حالی که روایی و پایایی ارتباط نزدیکی با هم دارند، اما هر کدام نقش متفاوتی در نتایج پرسشنامه دارند. روایی مربوط به دقت سوال است و به این موضوع می‌پردازد که پرسشنامه شما چقدر سؤالات خود را منتقل می‌کند (و پاسخ‌هایی که ارائه می‌شود چقدر اهداف پرسشنامه را پوشش می‌دهد). روایی می‌پرسد، آیا شرکت‌کنندگان دقیقاً متوجه می‌شوند که درباره چه چیزی از آنها نظرسنجی می‌کنید؟
اما پایایی به این موضوع می‌پردازد که اگر پرسشنامه در شرایط مشابه تکرار می‌شد، سؤالات پرسشنامه شما به طور مداوم به پاسخ‌های یکسانی از سوی شرکت‌کنندگان منجر می‌شد یا خیر. اگر شرکت کنندگان در نظرسنجی بعداً دوباره نظرسنجی را انجام دهند چقدر احتمال دارد که به همان روش پاسخ دهند؟
مثال روایی و پایایی در یک پرسشنامه:
بهترین روش برای مشخص شدن تفاوت روایی و پایایی در یک پرسشنامه این است که با مثالی آن را شرح دهیم. به سوال زیر توجه کنید:
لطفا سطح مشارکت خود را در مدرسه ارزیابی کنید (گزینه‌ها از ۱ تا ۱۰ است که کاربران می‌توانند از بین اعداد انتخاب کنند)
برای تعیین روایی، از خود بپرسید: آیا سوال من آنچه را که قرار است اندازه گیری شود را اندازه گیری می‌کند؟ در مثال بالا، سوال بسیار ساده به نظر می‌رسد. با این حال، لزوماً مشخص نیست که چه چیزی دانش‌آموز را درگیر می‌کند. به عنوان مثال، یک دانش آموز می‌تواند سطح مشارکت خود را بر اساس همه عوامل مربوط به مدرسه (کلاس، معلمان، معاشرت با دوستان، فعالیت های فوق برنامه) ارزیابی کند. یا ممکن است فقط بر اساس مطالعات خود یا کلاس خاصی که نظرسنجی در آن انجام شده است پاسخ دهند. یک بازنویسی ساده می تواند درک هدف سوال را تضمین کند.
برای تعیین پایایی، از خود بپرسید: آیا این سوال به طور مداوم همان نوع پاسخ را به دنبال خواهد داشت؟ ممکن است دانش آموزی با خلق و خوی بد یک روز پاسخ «۰» یا خیلی بی‌تحرک بدهد، و یک هفته بعد - حالا با روحیه بهتر - با «۱۰» یا بسیار درگیر پاسخ دهد. این باعث می شود که پاسخ‌ها کاملا غیر قابل اعتماد باشند. تنظیم مجدد سؤال برای ارائه یک چارچوب زمانی (به عنوان مثال، امروز، این هفته، امسال) می تواند به اطمینان بهتر کمک کند.
همانطور که می بینید، در حالی که روایی و پایایی پرسشنامه ارتباط نزدیکی دارند، اما یکسان نیستند. یک پرسشنامه دارای روایی لزوماً معادل یک با پایایی بالا نیست و بالعکس.
7 نوع روایی نظرسنجی:
در مورد روایی و پایایی یک پرسشنامه چند عامل مختلف برای تجزیه و تحلیل وجود دارد. در اینجا هفت نوع روش سنجش روایی یک پرسشنامه بررسی می شود.
1. روایی خارجی: این روش اعتبار نمونه‌گیری را ارزیابی می‌کند و به دنبال خطاهای نمونه‌گیری می‌گردد. برای معتبر بودن، یک نمونه باید نماینده جمعیت بیشتر باشد. مثلا فرض کنید جمعیت مورد مطالعه ما همه دانش‌آموزان ارشد در یک مدرسه خاص هستند. فرض کنید 300 دانش‌آموز ارشد وجود دارد. حجم نمونه 10 درصدی (30 نفری) قابل قبول است. با این حال، اگر محقق به سادگی یک کلاس از 30 دانش آموز را بررسی کند، چه می شود؟ کلاس می‌تواند کلاسی باشد که اکثر دانش آموزان آن را دوست ندارند، بنابراین اکثریت ممکن است در آن زمان احساس عدم مشارکت کنند. یا، می‌تواند یک کلاس با افراد موفقی باشد که احتمالاً مشارکت بالایی دارند. در هر صورت، نتایج منحرف هستند. این پژوهش بهتر است از نمونه‌گیری تصادفی 30 دانش آموز برای بهبود بازنمایی استفاده کند.
2. روایی داخلی: این فاکتور آزمایش می‌کند که آیا سؤالات پرسشنامه واقعاً نتیجه مورد تحقیق را توضیح می‌دهد یا خیر. در مثال مشارکت دانش‌آموزان، محقق باید سؤالاتی بپرسد که به شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت کمک کند. بنابراین، احتمالا لازم است روی رابطه بین متغیرهای مستقل (مانند معدل، شرکت در فعالیت‌های فوق برنامه، سطح فرار از مدرسه، اقدامات انضباطی انجام شده و غیره) و متغیر وابسته (مثلاً احتمال مشارکت) تمرکز کند.
3. روایی آماری: این نوع روایی به این موضوع می‌پردازد که آیا شرکت کنندگان در نظرسنجی می‌تواند نماینده کل جامعه آماری باشد؟ برای مثال، در نظرسنجی دانش‌آموزان، فرض کنید به این نتیجه رسیدید که میانگین سطح مشارکت 7 است. اما، چند دانش‌آموز پاسخ دادند؟ اگر 300 دانش‌آموز وجود داشته باشد و فقط 10 نفر پاسخ دهند، روایی آماری ضعیف است. برای بهبود روایی آماری، دانشجویان بیشتری باید شرکت کنند.
4. روایی ساختاری: این مولفه به طراحی پرسشنامه توجه می‌کند، به عنوان مثال. جمله‌بندی سوالات و جریان سوالات. همچنین به دنبال حذف سوگیری نظرسنجی و سوالات پیشرو یا بارگذاری شده است، اولی که عمدا یا ناخواسته شرکت کننده را متقاعد می کند که به روشی خاص پاسخ دهد، دومی که چندین سوال را در یک سوال مطرح می کند.
برای اطلاعات بیشتر مطلب زیر را مطالعه کنید: نظرسنجی مغرضانه - چگونه از سوالات نظرسنجی مغرضانه اجتناب کنیم!
5. روایی صوری: همانطور که از نام آن پیداست، این شکل از روایی، سؤالات شما را به صورت ظاهری در نظر می گیرد: آیا موارد موجود در پرسشنامه به نظر می رسد آنچه را که در نظر گرفته شده است را اندازه گیری می‌کند؟ بدون فرمول های ریاضی، بدون فرضیه های عمیق، فقط یک نظرسنجی را انجام می‌دهد. اگر محققی به قضاوت خود اعتماد نداشته باشد، یا نظر دومی بخواهد، ممکن است از یک کارشناس نظرسنجی خواسته شود تا اعتبار صوری را بررسی کند.
6. روایی محتوایی: روایی محتوایی به شما کمک می‌کند تا در مورد پاسخ‌های پاسخ‌دهندگان، تصویر کامل را دریافت کنید. سوال زیر را در نظرسنجی قبلی در مورد مشارکت دانش آموز در نظر بگیرید. اگر دانش آموز 5 یا کمتر را انتخاب کند، مشخص می‌شود که مشارکت کمتری داشته، با استفاده از منطق نظرسنجی، پرسشنامه به این سوال منجر می شود:
- چرا مشارکت شما کم بوده است: گزینه‌ها: (کلاسهای خسته کننده، معلمان با مشارکت پایین، ضعف در مدیریت)
مشکلی می بینید؟ محقق ممکن است تصویر روشنی از مشارکت دانش‌آموز به دست نیاورد زیرا احتمالات دیگر را کنار گذاشته است. به عنوان مثال، "مسائل شخصی" یا "زندگی خانگی" می‌تواند منجر به جدایی شود. یا، شاید کلاس‌ها «خیلی آسان» یا «خیلی سخت» باشند نه فقط «خسته‌کننده». همیشه ایده خوبی است که به همه پاسخ های بالقوه فکر کنید و حداقل یک گزینه "سایر" را در نظر بگیرید.
7. روایی معیاری: این شکل از اعتبار به تناسب پاسخ ها با رفتارها می پردازد. در مثال ما، فرض کنید یک دانش آموز می گوید که مشارکت بالایی دارد. سپس محقق به تاریخچه دانش آموز نگاه می کند و می بیند که دانش آموز نمرات بالایی دارد و در باشگاه دو و میدانی و نمایش شرکت دارد. این شواهدی از اعتبار معیار است، زیرا عملکرد خوب در مطالعات و شرکت در فعالیت‌های فوق برنامه با سطوح بالای مشارکت تناسب دارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر مطلب زیر را مطالعه کنید: اعتبار اندازه گيري (روايي) ابزار اندازه گيري
2 انواع پایایی نظرسنجی:
با تمرکز بر ثبات نظرسنجی در طول زمان، فقط دو نوع پایایی نظرسنجی وجود دارد.
1. پایایی آزمون - آزمون مجدد: برای تعیین اینکه آیا یک پرسشنامه پایایی دارد یا خیر، محققان باید پایایی آزمون-آزمون مجدد را در نظر بگیرند. به عبارت دیگر، اگر 100 دانش آموز امروز بگویند که مشارکت بالایی دارند و یک ماه دیگر دوباره از آنها نظرسنجی شود، آیا نتایج مشابه خواهد بود؟ مطمئناً، ممکن است یک دانش‌آموز به مرور زمان علاقه خود را نسبت به مطالعات یا فعالیت‌های خود از دست بدهد، اما در بیشتر موارد، منطقی است که انتظار داشته باشیم مشارکت بیشتر دانشجویان ثابت باشد.
2. پایایی داخلی: برای سنجش پایایی داخلی، یک بار دیگر با نگاهی به مثال ما، محققان باید بررسی کنند که آیا دانش‌آموزانی که میزان مشارکت پایینی دارند، در پاسخ به سؤالات در مورد کلاس‌ها، معلمان و فعالیت‌ها همچنان نظر منفی داشته باشند. این تحقیق همچنین به دنبال این است که ببیند آیا دانش‌آموزان با مشارکت بالا به طور کلی در مورد برخی از این مولفه‌ها مثبت هستند یا خیر.
نتیجه‌گیری:
برای اطمینان از اینکه یک نظرسنجی داده‌های دقیقی را ارائه می‌کند، محققان همیشه باید هم روایی و هم پایایی پرسشنامه را در نظر بگیرند. گاهی اوقات، تجزیه و تحلیل دقیق مورد نیاز است. در مواقع دیگر، حدس علمی قابل قبول است. همه چیز به میزان روایی و پایایی داده های شما بستگی دارد.