براي طراحي يك پرسشنامه پيمايش وبي مؤثر، مواردی توصیه شده است که این پيشنهادها دربارة چگونگي دستيابي به مزاياي تحقيقات پيمايشي به وسيلة رسانه هاي الكترونيكي، چگونگي آسان كردن ارائه (سوال‌ها) و چگونگي طراحي سازوكارهاي ورودي آسان را ارائه مي دهند. در بخش اول "رهنمودهایی در زمینه طراحی پرسشنامه های اینترنتی" تعدادی از این رهنمودها معرفی شدند. بخش دوم شامل موارد زیر است:
در پيمايش‌هاي اينترنتي، مي‌توان پاسخگو را وادار كرد كه بدون پاسخگويي به يك سؤال يا كامل كردن يك بخش، به سراغ سؤال هاي بعدي نرود. تحت فشار گذاشتن پاسخگويان براي پاسخگويي تنها بايد در موقعيت هاي نادر صورت گيرد، زيرا ممكن است پاسخگو عصباني شود و بطور ديمي به سوال پاسخ دهد ، يا براي اينكه به صفحه بعد برود، عمداً پاسخ اشتباهي بدهد و يا اصلاً به پرسشنامه پاسخ ندهد. يك استثنا در مورد اين قاعده سؤال هاي غربالی است كه قبل از شروع پيمايش واقعي بايد به آنها پاسخ داده شود. مزيت اجبار به پاسخگويي اين است كه محقق با داده هاي ناقص (يعني سؤال هاي بي پاسخ) روبه رو نمي شود، ولي افزايش تعداد بي پاسخي واحد اين مزيت را خنثي مي كند.
در حالت آرماني، يك پيام خطا بايد درست بالا يا زير سؤال بي پاسخ يا سؤالي كه پاسخ نادرست به آن داده شده، آورده شود. دست كم، پيام خطا بايد در جاي مشخصي كه خطا به وقوع مي‌پيوندد باشد و در صورت امكان، ماهيت اشتباه ذكر شود. هدايت مجدد پاسخگو به صفحه ديگري كه براي مثال مي گويد «در صفحه قبل خطايي وجود دارد » يا نمايش كدهاي پنهان و گيج كننده خطا، كار درستي نيست.
در پيمايش پستي، پاسخگو مي تواند به راحتي صفحات پرسشنامه را ورق بزند و ببيند تا آن لحظه چقدر از پرسشنامه كامل شده است. بدون داشتن توانايي مشاهده صفحات برنامه يا داشتن وسايل ديگر تعيين ميزان اجراي پيمايش ممكن است معلوم شود كه پيمايش جريان بي پاياني از سوال ها را دارد. در اين حالت، وجود نمايانگرهاي تصويري كه روند پيشرفت كار را نشان مي دهد بسيار مفيد خواهد بود.
با توجه به ماهيت پيمايش و جمعيت پاسخگو، دسترسي به پيمايش وبي را مي توان منوط به پاسخگويي به سؤال‌هاي غربالي توسط پاسخگو كرد. برخلاف پيمايش‌هاي پستي، پاسخگوياني كه به علت رد شدن در پاسخگويي به سوال‌هاي غربالي شرايط لازم را براي شركت در پيمايش وبي ندارند، شايد حتي از خواندن پرسشنامه تحقيق نيز محروم شوند. دو رويكرد ممكن در اين مورد عبارتند از: كنار گذاشته شدن پاسخگويان به محض اينكه در پاسخگويي به يك سوال غربالي رد مي شوند، يا اجازه يافتن تمام پاسخگويان براي تكميل كل پرسشنامه و سپس حذف پاسخگوياني كه شرايط لازم را ندارند.
نشان داده شده كه مشوق‌ها باعث افزايش ميزان پاسخگويي مي شوند. در آن دسته از پيمايش هاي اينترنتي كه از يك ارتباط پستي مقدماتي استفاده نمي شود، مشوق مي تواند شامل وجه نقد الكترونيكي يا هدية الكترونيكي باشد كه مجوز خوبي است براي خريد كردن از يك خرده فروش اينترنتي، و يا ممكن است شامل قرعه کشی های گوناگون باشد. اينكه تا چه حد مشوق هاي پيمايش پستي قابل انتقال به پيمايش هاي اينترنتي است، هنوز براي ما ناشناخته است. در پيمايش هاي پستي اگر مشوق ها قبل از تكميل پرسشنامه به پاسخگو داده شوند بهتر عمل مي كنند تا بعد از آن. راه كاملاً متفاوت ديگري براي دادن پاداش به پاسخگويان، ارسال نتايج پيمايش بعد از تمام شدن پيمايش به وسيله اي ميل است.
اختيارات ما در ارائه پيمايش برگه اي محدود است. عموماً، پرسشنامه‌ها براي صرفه‌جويي در هزينه، سياه و سفيد چاپ مي شوند، توضيحات و راهنمايي هاي خاص بايد به حداقل برسند تا طول يك پرسشنامه (يا براي اطمينان از اينكه پرسشنامه خيلي طولاني به کار نمي آيد) كم شود، و سؤال ها نيز به صورت متوالي ارائه مي شوند. پيمايش هاي اينترنتي لزوماً نه اين محدوديت ها را دارند و نه مجبورند كه از همرديف هاي برگه اي خود تقليد كنند. مثلاً:
مي توان از فرا متن (شامل فرااتصال هايي به ساير متون است) براي اتصال صفحات help به توضيحات و تعاريف مشروح استفاده كرد؛ بنابراين با استفاده از فرامتن، منابع بيشتري در اختيار پاسخگو قرار مي گيرد، بدون اينكه طول ظاهري پرسشنامه پيمايش افزايش يابد.
با هزينه كم يا بدون هيچ هزينه اضافي مي توان از رنگ استفاده كرد و هنگامي كه رنگ متناسب به كار گرفته شود مي تواند راهنماهاي بصري ارائه كند كه اين امر نيز به نوبه خود فرآيند پيمايش را ساده مي سازد.
براي وب مي توان يك رشته كارهاي تعاملي را برنامه ريزي كرد، ولي در زمينة تلفن و پست چنين كاري به راحتي قابل اجرا نيست. مثلا، مي شود از پاسخگو خواسته شود كه يك وب سايت را به عنوان بخشي از فرايند پيمايش به دقت مرور کند و سپس با توجه به تجربيات يا آنچه كه از آن كسب كرده است به سوال ها پاسخ دهد. چنين پاسخ هايي مي تواند يك پژوهشگر را قادر سازد تا درباره چگونگي ساخت كاراتر وب سايت ها آگاهي هايي را كسب كند.
اجراي تحقيقات پيمايشي به وسيله اي ميل و وب، متیوس شون لاو، ترجمه رضا فاضل. مرکز تحقیقات صدا و سیما، 1385.